Powiat Miechowski w pilotażowym programie Lokalnego Partnerstwa do spraw Wody

Powiat Miechowski ukierunkowany jest na działalność rolniczą. Producenci rolni co rusz narażeni są na wiele czynników środowiskowych, które mają bezpośredni wpływ na ich plony. Ostatnie lata pokazały, iż coraz bardziej rolnikom daje się we znaki brak wody, ale też gwałtowne opady. Według przewidywań naukowców, susze będą dotykać nasz kraj jeszcze bardziej. Zatem racjonalna gospodarowanie wodami to jedna z kluczowych spraw dla przyszłości rolnictwa. Dlatego też Rada Powiatu Miechowskiego zagłębiła się w ten temat na sesji 26 listopada.

Aby móc podjąć działania mające na celu wypracowanie racjonalnej gospodarki wodnej, co jest jedną z kluczowych spraw dla przyszłości rolnictwa, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie, we współpracy z Wojewódzkimi Ośrodkami Doradztwa Rolniczego, podjęło inicjatywę dotyczącą tworzenia Lokalnych Partnerstw ds. Wody (LPW) - czyli sieci efektywnej współpracy pomiędzy kluczowymi partnerami na rzecz zarządzania zasobami wody w rolnictwie i na obszarach wiejskich na poziomie lokalnym. Jest to pilotażowy program, w którym uczestniczy Powiat Miechowski i sąsiedni proszowicki, realizowany przez Małopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Karniowicach w ramach „Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie”. Założenia tego programu, jego cele oraz fazy realizacji, na listopadowej sesji Rady Powiatu przedstawili: zastępca dyrektora MODR w Karniowicach - Karol Sepielak oraz Dominika Bar-Michalczyk, zastępca dyr. Instytutu Technologiczno-Przyrodniczego w Falentach Małopolskiego Ośrodka Badawczego w Krakowie.

Działania na Miechowszczyźnie LPW zainicjowało w maju 2020 roku. Wówczas spotkało się 23 partnerów - włodarze samorządowi, instytucje okołorolnicze i zajmujące się eksploatacją wody oraz eksperci z MODR, by zdiagnozować problemy w gospodarce wodnej naszego powiatu. Potem zorganizowano spotkania informacyjne z rolnikami, telekonferencje partnerów. Na jednej z ostatnich telekonferencji zaprezentowane zostały wstępne wersje raportów końcowych LPW w powiatach miechowskim i proszowickim oraz plan postępowania na przyszłość. Efektem działań LPW będą także filmy informacyjne na tematy - „Erozja wodna powierzchniowa” oraz „Spółki wodne w teorii i praktyce” a także broszury informacyjne i ulotki o funkcjonowaniu spółek wodnych oraz z zasad korzystania z wód we wspomnianych powiatach.

Od strony naukowej, problemy gospodarowaniem wodą w Powiecie Miechowskim zrelacjonowała Dominika Bar-Michalczyk. Przedstawiła szereg potrzeb w tej kwestii:

• likwidacji problemu braku sieci kanalizacyjnej,
• ograniczenia zjawiska erozji wodnej powierzchniowej,
• przeglądu, konserwacji i naprawy istniejących urządzeń melioracji wodnych,
• modernizacji istniejących melioracji wodnych,
• stworzenia narzędzi teleinformatycznych do lokalnego zarządzania wodami,
• ograniczenia nielegalnego poboru wód powierzchniowych i podziemnych.

Ekspertka z Instytutu Technologiczno-Przyrodniczego w Falentach wskazywała na problemy związane z zanieczyszczeniami pochodzenia rolniczego związanymi z nawożeniem gleb. Teren naszego powiatu jest wodorodny. Stąd wypływają źródła górnych odcinków rzek. Zasoby wód podziemnych oceniła na bardzo dobrym poziomie. Dominika Bar-Michalczyk wskazywała jednak na konieczność ograniczenia nielegalnego poboru przez rolników zarówno wód powierzchniowych jak i podziemnych stosowanych do nawadniania. Szacuje się, iż nierejestrowany (nielegalny) pobór wód może sięgać od 250 tys. do nawet 1 mln m³ rocznie.

Istotną sprawą mającą wpływ na gospodarkę wodną w Powiecie Miechowskim ma także działalność Spółki Wodnej w Jędrzejowie, która ma pod sobą również nasz teren. Sesyjny gość z Instytutu w Falentach uważa, że spółka ta ma potencjał sprzętowy do sprawnej pracy, jednakże ze względu na ograniczone środki finansowe związane z problemami ze ściągalnością składek, wykonuje swoje zadania jedynie na podstawowym poziomie. Dominika Bar-Michalczyk informowała, że w 2021 roku będą do pozyskania spore dofinansowania na systemy melioracyjne. Ich niesprawność wpływa na stan cieków wodnych. Jej zdaniem potrzebna jest szeroko zakrojona akcja edukacyjna wśród rolników na temat racjonalnej gospodarki wodą.

Dziękując prelegentom sesyjnym za przedstawienie niezwykle ciekawego i istotnego zagadnienia jakim jest odpowiednia gospodarka wodna, przewodniczący Rady Powiatu Krzysztof Świerczek zachęcał do pozyskiwania środków na małą retencję z programu „Moja woda”. Zwracał też uwagę na problem erozji gleb z pól uprawnych, co jest zmorą Zarządu Dróg Powiatowych, który regularnie zmuszony jest do usuwania namulisk powstałych na drogach w wyniku niewłaściwego gospodarowania na polach.

Krzysztof Capiga, rzecznik prasowy Starostwa