Obszary Natura 2000

Europejska Sieć Ekologiczna Natura 2000 jest systemem ochrony zagrożonych składników różnorodności biologicznej kontynentu europejskiego, wdrażanym od 1992r. w sposób spójny pod względem metodycznym i organizacyjnym na terytorium wszystkich państw członkowskich Unii Europejskiej.

Celem utworzenia sieci Natura 2000 jest zachowanie zarówno zagrożonych wyginięciem siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt w skali Europy, ale też typowych, wciąż jeszcze powszechnie występujących siedlisk przyrodniczych, charakterystycznych dla 9 regionów biogeograficznych (tj. alpejskiego, atlantyckiego, borealnego, kontynentalnego, panońskiego, makaronezyjskiego, śródziemnomorskiego, stepowego i czarnomorskiego). W Polsce występują 2 regiony: kontynentalny (96% powierzchni kraju) i alpejski (4% powierzchni kraju). Dla każdego kraju określa się listę referencyjną siedlisk przyrodniczych i gatunków, dla których należy utworzyć obszary Natura 2000 w podziale na regiony biogeograficzne.

Podstawą prawną tworzenia sieci Natura 2000 jest dyrektywa Rady 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 roku w sprawie ochrony dzikiego ptactwa i dyrektywa Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 roku w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory, które zostały transponowane do polskiego prawa, głównie do ustawy z dnia 16 kwietnia 2004r. o ochronie przyrody.

Obszary Natura 2000 są tworzone przez dwa typy:

obszary specjalnej ochrony ptaków (OSO),
specjalne obszary ochrony siedlisk (SOO).

Obszary Sieci NATURA 2000 w powiecie miechowskim SOO (Specjalne Obszary Ochrony)

Kalina-Lisiniec - 5,7ha

Obszar obejmuje fragment zbocza o ekspozycji SW, nachyleniu od 5-30 stopni, otoczonego polami ornymi. Tylko od strony wierzchowiny znajdują się gęste zarośla. Wzgórze zbudowane jest z opoki kredowej, na której wykształciła się rędzina wapienna, silnie szkieletowa. Procesy denudacji wywołują lokalne odsłonięcia podłoża. Zbocze pokryte jest murawą kserotermiczną. Miejscami, zwłaszcza od strony zachodniej, murawy są dość silnie zakrzewione.

Wały - 9,3ha

Obszar obejmuje rezerwat przyrody i fragment zboczy pagórka przylegających do rezerwatu. Położony jest wśród pól uprawnych. Porastają go murawy kserotermiczne zlokalizowane na stromych partiach zboczy o wystawie południowo-zachodniej. Znajdują się tu też zarośla kserotermiczne oraz płat lasu na siedlisku grądowym. Tylko na niewielkich odcinkach (600m), obszar graniczy z lasami. Miejscami obserwuje się wychodnie margla kredowego powstające wskutek aktywnych procesów denudacji. Podłoże geologiczne stanowią utwory ery mezozoicznej, środkowej i górnej kredy, przykryte warstwą margli kredowych i wapieni trzeciorzędowych. Na powierzchni znajduje się less pochodzenia eolicznego i wodnego, miejscami gliny i piaski lekko i mocno gliniaste.

Giebułtów - 6,4ha

Obszar położony jest w północnej części Wyżyny Miechowskiej przy drodze z Kaliny Wielkiej do Giebułtowa, gmina Książ Wielki powiat miechowski, województwo małopolskie. Murawy kserotermiczne, laski grądowe i ciepłe zarośla porastają strome zbocza o ekspozycji zachodniej i południowej, pokryte rędzinami i glebami brunatnymi. Długości ok. 440m i szerokości ok. 260m. Teren położony jest między intensywnie użytkowanymi polami (uprawy pszenicy).

Kalina Mała - 25,6ha

Obszar położony jest w północnej części Wyżyny Miechowskiej na południe od Kaliny Małej; gmina Miechów powiat miechowski, województwo małopolskie. Murawy kserotermiczne występują w powiązaniu z laskami grądowymi i ciepłymi zaroślami, porastającymi strome zbocza o ekspozycji zachodniej i południowej. Brzegi rozgałęzionych wąwozów pokryte są płytkimi rędzinami i rędzinami typowymi oraz glebami brunatnymi i płowymi. Płaty siedlisk mają długość ok. 1040m i szerokość od ok. 210 m do 520m. Teren położony jest między intensywnie użytkowanymi polami (uprawy pszenicy).

Cybowa Góra - 18,2ha

Obszar położony jest w środkowej części Wyżyny Miechowskiej na północ od Ilkowic, gmina Słaboszów powiat miechowski, województwo małopolskie. Murawy kserotermiczne porastają bardzo strome zbocza o ekspozycji południowej i zachodniej Cybowej Góry, pokryte płytkimi rędzinami. Zachodnie zbocza opadają do malowniczego głębokiego wąwozu. Ich długości to ok. 670m, a szerokość od ok. 80 do 630m. Teren położony jest między intensywnie uŜytkowanymi polami (uprawy pszenicy). Do obszaru został także włączony kilkuhektarowy płat lasu - reprezentowany przez zbiorowiska grądowe.

Grzymałów - 15,2ha

Obszar położony jest w środkowej części Wyżyny Miechowskiej na północ od Grzymałowa; gmina Słaboszów powiat miechowski, województwo małopolskie. Murawy kserotermiczne, w mozaice z laskami grądowymi i ciepłymi zaroślami, porastają strome zbocza o ekspozycji zachodniej i południowej, pokryte rędzinami i glebami brunatnymi. Zachodnie zbocza opadają do malowniczego, głębokiego wąwozu lessowego porośniętego lasem grądowym. Siedliska zajmują płat o długości ok. 710m i szerokości od ok. 300m do 600m. Teren położony jest między intensywnie użytkowanymi polami (uprawy pszenicy).

Komorów - 4,9ha

Obszar położony jest w zachodniej części Wyżyny Miechowskiej na południe od Miechowa; gmina Miechów powiat miechowski, województwo małopolskie. Murawy kserotermiczne porastają strome zbocza o ekspozycji południowej, pokryte płytkimi rędzinami. Ich długość to ok. 720m a szerokość ok. 80m.

Widnica - 7,9ha

Obszar położony jest w zachodniej części Wyżyny Miechowskiej na północ od Strzeżowa, gmina Miechów powiat miechowski, województwo małopolskie. Murawy kserotermiczne porastają bardzo strome, wąskie zbocze o ekspozycji południowej, długości ok. 710m i szerokości ok.110m, pokryte płytkimi rędzinami. Teren położony jest między intensywnie
użytkowanymi polami (uprawy pszenicy, kapusty).

Pstroszyce - 19,4ha

Obszar położony jest w zachodniej części Wyżyny Miechowskiej w miejscowości Pstroszyce Pierwsze, na zachód od drogi Miechów - Tunel, gmina Miechów, powiat miechowski, województwo małopolskie. Murawy kserotermiczne i ciepłe zarośla porastają strome miedze, odłogowane pola i stare wyrobiska kamienia wapiennego. Długość tego obszaru wynosi ok. 610m, a szerokość 560m.

Sławice Duchowne - 4,4ha

Obszar leży na Wyżynie Miechowskiej, we wsi Sławice Duchowne, gmina Miechów, powiat miechowski w województwie małopolskim. Murawy kserotermiczne porastają bardzo strome, wąskie zbocze o ekspozycji południowo-zachodniej, długości około 780m szerokości 80m.

Kaczmarowe Doły - 12,6ha

Obszar leży na Wyżynie Miechowskiej, na wschód od wsi Szczepanowice; gmina Miechów, powiat miechowski w województwie małopolskim. Murawy kserotermiczne porastają wyrobiska, nieczynnego już kamieniołomu wiejskiego, i przylegające do niego odłogowane pola na płytkiej rędzinie. Płaty siedlisk mają długość ok. 760m szerokość od 110m do 480m.

Kępie na Wyżynie Miechowskiej - 54,2ha

Obszar położony jest w północno-zachodniej części Wyżyny Miechowskiej, w gminie Kozłów w powiecie miechowskim. Należy do Leśnictwa Przysieka w Leśnictwie Książ Wielki. Zajmuje cały oddział 130, należący do kompleksu leśnego "Uniejów-Rędziny". Teren jest dość płaski o niewielkim nachyleniu w kierunku południowo-zachodnim, lekko pofałdowany. Wymiary obszaru to: długość ok. 940m, szerokość od 570m do 730m. Chroni on cenne zbiorowiska leśne - naturalne lasy dębowo-grabowe ze znacznym udziałem buka.

Biała Góra - 12,9ha

Obszar położony jest w zachodniej części Wyżyny Miechowskiej na terenie Gminy Kozłów - na północ od wsi Uniejów Rędziny, około 2km na zachód od stacji kolejowej Tunel, na zachodnim dość łagodnym stoku Białej Góry (414 m n.p.m.) - najwyższego wzniesienia Wyżyny Miechowskiej. W podłożu na marglach kredowych zlega bardziej odporna na wietrzenie opoka. Teren pokrywają gleby typu rędzin (rędzina inicjalna, właściwa, brunatna, czarnoziemna). Chroniony od 30 kwietnia 1955 roku jako rezerwat przyrody Biała Góra o pow. 10,46ha. Proponowany jako obszar Natura 2000 został nieco powiększony w części południowej do 12,89ha. Długość ok. 1170m szerokość ok. 120m.

Uniejów Parcele - 3,7ha

Obszar leży na Wyżynie Miechowskiej, we wsi Uniejów, gmina Miechów, powiat miechowski w województwie małopolskim. Murawy kserotermiczne porastają strome, zbocze o ekspozycji północno-zachodniej, długości około 470m, szerokości od 60 m do300 m. W zachodniej części obszaru znajduje się nieczynny kamieniołom kamienia wapiennego.

Chodów - Falniów - 7,3ha

Obszar położony jest w zachodniej części Wyżyny Miechowskiej na granicy gmin Charsznica i Miechów powiatu miechowskiego, między miejscowościami Chodów a Falniów, na zachód od drogi Miechów - Charsznica. Murawy kserotermiczne porastają bardzo strome, wąskie zbocze o ekspozycji zachodniej, długości ok. 840m i szerokości ok. 110m, pokryte płytkimi rędzinami. Teren położony jest między intensywnie użytkowanymi polami (uprawy pszenicy, kapusty).

Poradów - 11,3ha

Obszar położony jest między miejscowościami Poradów i Parkoszowice gmina Miechów, powiat miechowski, województwo małopolskie. Składa się z 2 enklaw, rozdzielonych polem uprawnym. Zbiorowiska murawowe porastają strome kredowe zbocza i wąwozy na lewym brzegu potoku Zarogówka. Na zboczach o ekspozycji zachodniej zalegają płytkie rędziny. Pierwsza z enklaw ma długość ok. 660m, a szerokość od ok. 220m do 470m, druga - długość ok. 180m szerokość 100m.

Dolina Górnej Mierzawy - 912,4ha

Obszar położony jest w obrębie mezoregionów: Wyżyny Miechowskiej i Garbu Wodzisławskiego. Na tym terenie pierwotne utwory górnokredowe pokryte zostały przez margle kredowe oraz wapienie trzeciorzędowe. Dolina rzeczna o urozmaiconej rzeźbie terenu. Powierzchnię pokrywają szerokie, płaskie garby i kopiaste lub spłaszczone wzgórza, zbudowane z odpornych na wietrzenie, zwięzłych i twardych skał. Wzniesienia zazwyczaj przebiegają w kierunku z zachodu na wschód oraz z północnego - zachodu na południowy - wschód. Południowa częśc obszaru ma bardziej nizinny charakter - spotyka się tu płaskie i szerokie obniżenia przez które przepływają niewielkie rzeki i strumienie. W północnej - zlokalizowane są kompleksy stawów, otoczonych licznymi kanałami i strumieniami.

Sterczów-Ścianka - 11,0ha

Obszar położony jest na wyżynie lessowej, poprzecinanej erozyjnymi wąwozami i suchymi dolinkami. Lasy to zwykle dobrze wykształcone lasy liściaste, choć zachowały się tu tylko na niewielkich powierzchniach. W krajobrazie dominują drobnołanowe agrocenozy, którym towarzyszą niewielkie płaty muraw i zarośli kserotermicznych, zwykle położone na stromych stokach. Obszar leży na stromym zboczu o wystawie południowo-zachodniej. W podłoŜu znajdują się utwory ery mezozoicznej, kredy środkowej i górnej - margle kredowe i wapienne. Otoczony jest lasem grądowym, tylko na niewielkim odcinku (45m) od strony południowej, graniczy z polami. Obszar obejmuje kompleks muraw kserotermicznych i zarośli. Murawy charakteryzują się zaawansowanym procesem sukcesji w kierunku lasu.

Opalonki - 2,4ha

Obszar położony jest we wsi Klonów, gmina Racławice, powiat miechowski, województwo małopolskie. Stanowi część Uroczyska Lisiny-Marszówka, należącym do Leśnictwa Klonów. Obszar ten usytuowany jest na południowym zboczu kredowego wzgórza leżącego w paśmie Wzgórz Klonowskich. Długość obszaru to ok. 950m szerokość 110m. Roślinność kserotermiczna zajumuje stosunkowo niewielką powierzchnię, reprezentowana jest przez bogatą florystycznie kwiecistą murawę omanu wąskolistnego - Inuletum ensifoliae. W murawie rosną liczne gatunki chronione w tym wiele storczyków m.in. obuwik pospolity Cypripedium calceolus, gółka długoostrogowa Gymnadenia conopsea, podkolan zielonawy Platanthera chlorantha, oprócz nich len włochaty Linum hirsutum, wisienka stepowa Cerasus fructicosa. W lasach grądowych występuje buławnik wielkokwiatowy Cephalanthera damasonium i buławnik mieczolistny Cephalanthera longifolia.

Kwiatówka - 19,2ha

Obszar znajduje się w gminie Książ Wielki, powiat Miechów, województwo małopolskie, gdzie zajmuje niewielkie wzniesienie na obszarze Garbu Wodzisławskiego, tuż przy granicy z Wyżyną Miechowską. Leży wewnątrz większego kompleksu leśnego, tzw. uroczyska Chrusty, położonego na zachód od międzynarodowej drogi E7. Obejmuje rezerwat "Kwiatówka" (część oddziału 27) oraz leżące obok - część oddziału 26 i 25, które włączono ze względu na stanowiska licznie występującego tu dzwonecznika wonnego Adenophora liliifolia. Teren jest nieznacznie nachylony w kierunku północno-wschodnim. Jego długość to ok. 750m a szerokość 270m.

Dąbie - 4,0ha

Obszar leży na Wyżynie Miechowskiej, we wsi Klonów, gmina Racławice powiat miechowski w województwie małopolskim. Obszar ten znajduje się przy drodze do wsi Dale. Leży on w oddziale 170f "Uroczyska Dąbie" należącego do Nadleśnictwa Miechów. Obszar "Dąbie" znajduje się w paśmie Wzgórz Klonowskich, zajmując południowy i południowo-zachodni stok wzgórza Dąbie. Długość obszaru to ok. 390m szerokość ok. 170m. Wierzchołek wzgórza zajmuje grąd, murawy były niegdyś zalesiane sosną, w tym także sosną czarną, W sąsiedztwie murawy rozwija się płat zadrzewień zdominowany przez te gatunki. Na terenie rezerwatu znajdującego się w obszarze były prowadzone zabiegi ochrony czynnej, polegające na odkrzaczaniu murawy. Część usuniętych krzewów derenia odrasta i powoduje tworzenie tzw. "szczotki".